Followers

Блогт Тавтай Морилно уу?

My photo
Улаанбаатар хот, БЗД, 9-р хороо, Mongolia
Амьдрал надад хүн болохын учрыг ойлгуулсан.

Тоолуур

Web Counters
HTML Hit Counter

Шүд цоорох өвчин

Бичсэн : Н.Мөнхбат Saturday, January 31, 2009

Манай улсын хүн амын 86.5 хувь нь шүд цоорох өвчтэй гэсэн дүгнэлтийг ЭМШУИС-ийн Нүүр, ам судлалын сургуулийнхан хийжээ. Нийслэлийн Чингэлтэй дүүргийн цэцэрлэгийн насны 550 гаруй хүүхдэд амны хөндийн эрүүл мэндийн үзлэг хийхэд 95 хувь нь шүд цоорох эмгэгтэй байсан байна.

Сүүлийн үед бага насны хүүхдийн шүд цоорох эмгэг ихсэж байна. Дөнгөж сүүн шүд нь цухуйв уу үгүй юу бүх шүд нь цоордог. Энэ нь олон шалтгаантай. Хүүхдийн бие муу, зарим эмийн хордлогоос болдог ч ихэвчлэн эцэг эхийн буруу хүмүүжил нөлөөлдөг. Хүүхдийг хөхөө үлгүүлж унтуулах, өдөр бүр ундаа чихэр зэрэг амттанаар угжиж сургаснаас бага насны хүүхдийн шүд цоорох өвчин ихсэж байгааг анхаарах нь зөв.
Төрөл бүрийн хатуу зөөлөн чихэр, шоколад, ундаа жүүс, гурилан боов, бялуу зэрэг амттаныг шүдэнд ээлгүй хоол гэдэг. Хүүхдүүдийн амтархан иддэг эдгээр чихэрлэг зүйл шүд буйланд өнгөр тогтоож, амны хөндийд хүчилтөрөгч бий болгодог. Хүчилтөрөгч бий болсноор шүдний паалан сийрэгжиж, амны хөндийд нян үржих таатай нөхцөл бүрддэг. Иймээс шүдийг гэмтээхгүй хүнсний зүйлийг сонгох хэрэгтэй. Ийм хүнсэнд .цагаан идээ, жимс жимсгэнэ, хүнсний ногоо, мах махан бүтээгдэхүүн, өндөг, далайн гаралтай хүнсний бүтээгдэхүүн орно. Эдгээр хүнсний бүтээгдэхүүн нь эрдэс бодис ялангуяа кальци, фосфат, уураг, амин хүчил, амин дэмээр баялаг хүнс юм. Хоол хүнсийг хэрэглэх явцад амны хөндийд хуримтлагдсан хоолны үлдэгдэл. нь амны бактер ба шүлсний нөлөөгөөр шүдний өнгөр, шүдний чулуу үүсэхэд хүргэдэг.
Шүдний өнгөр амны хөндийд удаан хугацаагаар хуримтлагдсанаас шүлстэй урвалд орж, эрдэсжин хатуурч шүдний чулуу үүсгэдэг. Энэ нь буйлны үрэвсэл үүсгэх шалтгаан юм. Буйлны үрэвслийн үед буйл хавагнаж улайх, шүд угаахад цус гарах, аманд цус амтагдах, амнаас эвгүй үнэр гарах зэрэг шинж илэрдэг. Өвчин нь даамжирвал буйл хөхөрч, идээлэхийн зэрэшээ хатингаршиж болно. Шүдний чулуу голчлон эрүүний үүдэн шүднүүдийн дотор тал, арааны хацар талын гадаргууд бий болдог. Чулуу нь удаан хугацаагаар буйлийг үрэвсүүлж, шүдний тулгуур эдүүдийг гэмтээдэг учир буйл болон тулгуур эдийг хатингаршуулж, шүдийг хөдөлгөөнд оруулах аюултай. Энэ нь шүдгүйдэлд хүргэж ч болно.

Шүд цоорох өвчнөөс сэргийлэх

Шүд цоорох өвчнөөс сэргийлэхийн тулд шүдээ байнга угааж цэвэрлэх, эмчид тогтмол үзүүлэх хэрэгтэй. Хагас жилдээ нэгээс доошгүй удаа эмчид амны хөндий, шүдээ үзүүлснээр жижиг цооролтыг цаг алдалгүй илрүүлэн эмчлүүлж болно. Шүдээ эрүүл байлгая гэвэл зөв угаахаас эхлэх хэрэгтэй. Шүдийг өдөрт хоёроос доошгүй удаа угаах нь зүйтэй. Өдөр хоол идсэний дараа амаа усаар зайлж байхад илүүдэхгүй. Өглөөний цай уугаад ажилдаа явахын өмнө, орой унтахын өмнө угааж заншаарай. Зарим хүн шүдээ угаалгүй унтчихдаг. Унтахын өмнө шүд угаахад ооны фторлог чанар амны хөндийд удаан хадгалагдаж, шүдийг бактераас хамгаалах тустай. Шүдээ угаахын өмнө сойзоо буцалсан усаар норгоно. Гурваас дээш насны хүүхэд сойзон дээрээ чигчий хурууны хумсны толион чинээ оо түрхэхэд л хангалттай. Шүдийг гадна талаас нь хөнгөн дарж дээрээс доош нь, доороос дээш нь шүүрдэх маягийн хөдөлгөөнөөр угаана. Агт араа буюу хамгийн арын шүдний ар талын гадаргуунд сойзныхоо үсийг бүрэн хүрэлцүүлж угааж заншаарай. Шүдээ угаасны дараа хэлний өнгөр гадаргууг сойзоор зөөлөн шүүрдэж угаахаа мартуузай. Шүдийг гурван минутын турш угаасны дараа ганцхан удаа амаа зайлбал сайн. Амны хөндийд фтор үлдвэл шүд хорхойтохоос хамгаална.

Шүдний сойз

Олон янзын хэлбэр хийц, бүтэцтэй шүдний сойз байдаг. Юуны өмнө хэмжээг нь зөв сонгох хэрэгтэй. Сойзны толгой хамгийн томдоо нэг дор гурван шүдийг бүрхдэг байхад хангалттай. Харин хүүхдийн сойзны үс 12-15 мм урт, 5-7 мм өндөртэй буюу хоёр үүдэн шүдний өргөнтэй тэнцүү хэмжээтэй байх нь зөв. Мөн сойзны үсний хатуулаг янз бүр байдаг. Ихэнх хүнд мелиум буюу дунд зэргийн хатуулагтай байхад, тохирдог. Хүүхдийг гурван наснаас нь шүдээ угаах дадалд сургах нь зүйтэй. Тэгэхдээ төрөл бүрийн дүрс зурагтайг сонгох нь хүүхдийн шүдээ угаах сонирхлыг өдөөдгийг санаж байхад илүүдэхгүй. Цэвэр хуурай орчинд сойзоо босоогоор нь хатаагаарай. Тодорхой хугацаанд хэрэглэсний дараа сойзны үс өнгөр цэвэрлэх чанараа алддаг тул гурван cap тутам сольж байх хэрэгтэй. Сойзыг ар талаас нь харахад үснүүд нь хүрээнээсээ арзайж харагдвал солих хэрэгтэй гэсэн үг.

edit post

0 Сэтгэгдэл үлдээх

Post a Comment

Та бүхэн өөрсдийнхөө төлөө ичиж нуулгүй бичнэ үү?

Блог Архив